20 Temmuz, Kıbrıs Barış Harekatı‘nın tarihçesiyle gündeme geliyor. Bu yıl, harekatın 50. yıl dönümü kutlanıyor. Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yürütülen harekatın üzerinden yarım asır geçti.
“Ayşe Tatile Çıksın” Parolasının Anlamı
Kıbrıs Barış Harekatı‘nın ikinci safhası, “Ayşe tatile çıksın” parolasıyla başladı. Bu parola, dönemin Dışişleri Bakanı Turan Güneş tarafından Başbakan Bülent Ecevit‘e iletilmiştir.
Ayşe ismi, Turan Güneş’in kızı Ayşe Güneş Ayata’dan gelmektedir.
Cenevre’deki görüşmelerden bir sonuç alınamayınca, Başbakan Bülent Ecevit, Dışişleri Bakanı Turan Güneş‘e “Ayşe tatile çıksın” parolasını iletti ve 14 Ağustos 1974 günü saat 04:30’da Kıbrıs’taki Türk birlikleri harekete geçti.
15 Ağustos 1974’te Kıbrıs‘ın yüzde 38’i ele geçirildi ve Rum kuvvetleri geri çekilmek zorunda kaldı.
Kıbrıs Barış Harekatı Ne Zaman Oldu?
Kıbrıs Barış Harekatı, Kıbrıs Adası‘nda Türklerin uğradığı baskı ve zulmü ortadan kaldırmak amacıyla Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından gerçekleştirildi.
1963’ten itibaren Rumlara ait silahlı grupların saldırıları sonucu Kıbrıs Türkleri, ülke yönetiminden baskı ve zulümle uzaklaştırıldı.
20 Temmuz 1974‘te TSK’ya bağlı birlikler Lefkoşa-Hamitköy-Gönyeli ve Pınarbaşı bölgelerine hava indirme, Yavuz Plajı’na denizden çıkarma yaparak harekatı başlattı.
Harekatın İkinci Safhası
Cenevre‘de sürdürülen görüşmeler sırasında anlaşmanın mümkün olmadığı kesinleşince, harekatın yeniden başlatılacağı anlamına gelen “Ayşe tatile çıksın” parolasını Turan Güneş, Başbakan Bülent Ecevit‘e bildirdi.
Ecevit, harekatın başladığını, “İnsanlığa ve barışa büyük bir hizmette bulunmuş olacağımıza inanıyoruz. Öyle umarım ki kuvvetlerimize ateş açılmaz ve kanlı bir çatışmaya yol açılmaz. Biz aslında savaş için değil barış için ve yalnız Türklere değil Rumlara da barış getirmek için adaya gidiyoruz.” sözleriyle duyurdu.
Harekatın Gelişimi
Türk uçakları 21 Temmuz’da, Rum mevzilerine karşı harekete geçti. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi‘nin çağrısı üzerine Türkiye, 22 Temmuz saat 17.00’den itibaren harekata son verdi.
Yapılan harekatla Lefkoşa-Girne karayolunun denetim altına alınmasıyla Lefkoşa’nın Türk kesiminin denizle bağlantısı sağlandı. Yunan cuntasının işbaşına getirdiği Nikos Sampson, 22 Temmuz’da cumhurbaşkanlığından istifa etti.
Harekatta 3 gün içinde 57 şehit verildi, 184 asker yaralandı. 25 Temmuz 1974‘te Cenevre‘de barış görüşmeleri başladı. Rumların ateşkesi ihlal etmesi üzerine ikinci harekat başladı. Türk birlikleri 15 Ağustos’ta Magosa‘ya girdi. 16 Ağustos’ta Lefke ve Omorfo alındı, Lefkoşa bombalandı.
Sonuç ve Kıbrıs Türk Federe Devleti’nin Kurulması
13 Şubat 1975’te harekatın başarıyla sonuçlanmasının ardından Kıbrıs Türk Federe Devleti kuruldu. Rauf Denktaş devlet başkanı oldu.
15 Kasım 1983’te ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti kuruldu.
Editörlerimiz tarafından incelenmiştir ancak yine de bir hata görürseniz lütfen bunu bize bildirin
Tüm gelişmelerden haberdar olmak istiyor musunuz?
Google Haberler’de Hepsi Elazığ'a abone olun.
