İklim Değişikliği Alarm Veriyor: Avrupa’da Ölümler Arttı

İklim değişikliğinin etkilerini anında gözlemleyemediğimiz için, bu tehlikenin ne kadar büyük olduğunu anlamak bazen zor olabiliyor. Ancak, yaşamımıza giren ve etkilerini giderek daha belirgin bir şekilde hissettiren değişiklikler, tehlikenin boyutlarını açıkça gözler önüne seriyor. Geçtiğimiz yıl, yalnızca kayıtlara geçen en sıcak yıl olarak değil, aynı zamanda Avrupa‘da daha önceki yıllara kıyasla daha fazla ısıya bağlı ölüme neden olmasıyla da dikkat çekti.

Barselona Küresel Sağlık Enstitüsü (ISGlobal) araştırmacılarının raporuna göre, 2023 yılında Avrupa’da yaklaşık 47.690 kişi aşırı sıcaklara bağlı nedenlerle hayatını kaybetti. Bu sayı, 2022’de tahmin edilen ölümlerden çok daha fazla. Araştırmacılar, bu sonuca ulaşmak için 2015 ile 2019 yılları arasında 35 Avrupa ülkesindeki 823 bölgeden alınan sıcaklık ve ölüm verilerini analiz etti. Bu verilere dayanarak, 2023 yılında Avrupa’da aşırı sıcaklara bağlı ölümler için 47.000’lerin ortasında bir rakam tahmin edildi; ancak gerçek sayının 28.853 kadar düşük veya 66.525 kadar yüksek olabileceği uyarısı yapılıyor.

Güney Avrupa En Fazla Etkilenen Bölge

Sıcaklıkların artışından her ülke aynı derecede etkilenmiyor. Özellikle, kıtanın güneyindeki ülkeler bu değişimden en çok etkilenen bölgeler arasında. 2023 yılında, sıcaklığa bağlı olarak milyon başına 393 ölümle Yunanistan ilk sırada yer aldı. Onu sırasıyla 229 ölümle Bulgaristan, 209 ölümle İtalya, 175 ölümle İspanya ve 167 ölümle Güney Kıbrıs takip etti.

Yaşlılar ve Kadınlar Daha Fazla Risk Altında

Araştırma, en fazla etkilenen ülkelerin aynı zamanda en yüksek yaşlı nüfus oranına sahip ülkeler olduğunu ortaya koydu. Sıcaklığa bağlı ölümlerin 80 yaş üzerindeki kişilerde, 65-79 yaş aralığındaki kişilere göre sekiz kat daha fazla olduğu tespit edildi. Ayrıca, ölüm oranlarının kadınlarda erkeklere oranla yüzde 55 daha yüksek olduğu belirlendi. Kadınların sıcaklara karşı daha savunmasız olmasının nedenleri tam olarak bilinmese de, daha az terlemeleri ve dolayısıyla daha az ısı kaybetmeleri gibi faktörlerin rol oynadığı düşünülüyor.

İklim Değişikliğine Karşı Uyum Kapasitemiz

2023 yılında sıcaklıklara karşı daha iyi uyum sağlama kabiliyetimizin gelişmiş olması, olası ölüm sayılarının neredeyse yarıya inmesini sağladı. ISGlobal araştırmacısı Elisa Gallo, bu durumun, yüzyılın başına kıyasla sıcağa karşı daha az savunmasız olduğumuzu gösterdiğini belirtti. Ancak, gelecekteki sıcaklık artışlarına ne kadar uyum sağlayabileceğimiz belirsizliğini koruyor. Joan Ballester Claramunt, iklim değişikliğinin etkilerine karşı daha kapsamlı stratejiler uygulanması gerektiği konusunda uyarıyor.

Nature Medicine dergisinde yayınlanan bu çalışma, iklim değişikliğinin etkilerini hafifletmek için daha fazla çaba sarf edilmesi gerektiğini bir kez daha gözler önüne seriyor.