Suriye’nin kuzeybatısında faaliyet gösteren silahlı muhalif gruplar, 27 Kasım Çarşamba günü hükümet güçlerine karşı son yılların en büyük saldırısını başlattı. Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) öncülüğünde gerçekleşen sürpriz saldırıda, muhalifler Halep’in büyük bir kısmında kontrolü ele geçirdi.
Saldırı ve Sonuçları
HTŞ’nin liderliğinde gerçekleşen saldırı, Suriye ordusunun Halep’teki birliklerini geri çekmesine neden oldu. Rusya, Suriye ordusuna destek amacıyla 2016’dan bu yana Halep’e yönelik ilk hava saldırılarını gerçekleştirdi.
Halep saldırısı, Suriye’de uzun bir geçmişe sahip olan ve daha önce Nusra Cephesi adıyla bilinen HTŞ tarafından organize edildi. HTŞ, Suriye iç savaşında kritik bir aktör olarak, yıllar içinde farklı isimler ve yapılar altında varlığını sürdürdü.
HTŞ Kimdir?
HTŞ, 2011 yılında El Kaide’ye bağlı Nusra Cephesi adıyla kuruldu. Örgütün lideri Ebu Muhammed el-Cevlani, 2016 yılında El Kaide ile bağlantısını sonlandırarak HTŞ’yi kurdu. HTŞ, cihatçı ideolojisi nedeniyle diğer muhalif gruplarla sık sık çatışmalar yaşadı.
İdlib vilayetinde fiili bir yönetim kurmayı başaran HTŞ, diğer gruplarla sert çatışmalara girerken, zaman zaman yerel halkın desteğini kazanmaya yönelik adımlar attı. El Kaide’den ayrılmasının ardından, HTŞ’nin öncelikli hedefi Suriye sınırları içinde bir İslami yönetim kurmak oldu.
Halep ve İdlib’in Önemi
Halep, Suriye’nin en büyük kentlerinden biri olarak stratejik ve sembolik bir öneme sahip. Yaklaşık dört milyon kişinin yaşadığı kent, iç savaş sırasında muhalifler ve hükümet güçleri arasında şiddetli çatışmalara sahne oldu.
İdlib ise muhaliflerin ve cihatçı grupların kalesi olarak biliniyor. Savaşın en yoğun döneminde buraya sürülen gruplar, 2020 yılında Türkiye ve Rusya arasında sağlanan ateşkesle nispeten sakin bir döneme girdi. Ancak HTŞ’nin Halep’e yönelik bu ani saldırısı, bölgedeki dengenin yeniden bozulabileceğine işaret ediyor.
Esad ve Destekçileri
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, İran ve Rusya’nın desteğiyle ülkenin büyük bir kısmında kontrolü sağlamış durumda. Ancak kuzeybatıdaki muhalif hareketler ve İdlib vilayetindeki gruplar, hükümetin otoritesine hala meydan okuyor.
HTŞ’nin son saldırısı, İran destekli Hizbullah’ın İsrail’in Lübnan’daki saldırıları nedeniyle yaşadığı zayıflamanın ardından gerçekleşti. Bu durumun, HTŞ’nin Halep’e yönelik hamlesinde önemli bir rol oynadığı düşünülüyor.
Suriye’de Kontrol Durumu
Suriye genelinde hükümet güçleri, büyük şehirlerin çoğunda kontrolü elinde tutuyor. Ancak kuzeydoğuda Kürt yönetimi altındaki bölgeler ve İdlib gibi muhaliflerin etkin olduğu alanlar, Esad yönetiminin dışında kalmaya devam ediyor. IŞİD ise Suriye’nin çöllerinde hala bir güvenlik tehdidi oluşturuyor.
HTŞ’nin bu saldırısının ardından Halep’teki kontrol durumu yeniden şekillenirken, bölgedeki çatışmaların yeniden alevlenmesi bekleniyor.