Diyarbakır Ulu Cami: Tarihin Derinliklerinde Bir Miras
Diyarbakır’ın en önemli simgelerinden biri olan Ulu Cami, 3 bin 400 yıllık tarihiyle dikkat çekmektedir. Bu muazzam yapı, sadece mimarisiyle değil, aynı zamanda barındırdığı kültürel mirasla da ziyaretçilerini etkilemeye devam ediyor. Caminin içinde yer alan 45 kitabe arasında en dikkat çekici eserlerden biri, Milattan Sonra 4. yüzyıla ait olan Latince bir kitabe.
Uzmanların tahminlerine göre, devşirme bir taş üzerine yazılmış bu kitabe, Doğu Roma dönemine ait. Kitabe üzerinde o dönemin valisi, bazı önemli unvanlar, bir din adamı ve muhtemelen bir çocuğun ismi yer almakta. Bu taşın, ya bir çocuk mezarına ait olabileceği ya da bir yöneticinin görevlendirme veya takdir belgesi niteliğinde hazırlanmış olabileceği değerlendirilmektedir. Ancak, kitabenin durumu eksik; sadece bir bölümü okunabiliyor ve taşın geri kalanı günümüzde mevcut değil. Latince yazılı bu önemli eser, Ulu Cami’nin kuzey bölümünde, Şafiler kısmının hemen bitişiğinde, yerden yaklaşık 2,5 metre yükseklikte konumlanmaktadır.
Ulu Cami, bu tür tarihi belgelerle sadece İslam medeniyetinin izlerini taşımakla kalmayıp, aynı zamanda farklı dönemlere ve kültürlere de ev sahipliği yaptığını bir kez daha gözler önüne sermektedir. Bu caminin tarihi ve kültürel önemi üzerine araştırmalar yapan Araştırmacı Yazar Abdulaziz Yatkın, 22 adet tarih kitabı kaleme almış ve bu eserlerin 10 tanesinin Diyarbakır tarihi ile ilgili olduğunu vurgulamaktadır. Yatkın, en son yayımlanan eserlerinden birinin de ‘Beşinci Harem Şehri Diyarbakır Ulu Camii Külliyesi’ olduğunu belirtmektedir.
Yatkın, Ulu Cami’nin 3 bin 400 yıllık geçmişi bulunan kadim bir mekan olduğunu ifade ederek, şöyle devam etmiştir: “Bu mabedin içinde 45 tane kitabe bulunmaktadır. Her bir kitabenin kendine özgü bir hikayesi ve özelliği vardır. Bu kitabelerden ilginç olanlarından biri, tahminimize göre devşirme bir taş olan, Milattan sonra 4. yüzyılda Doğu Roma döneminden kalma bir Latince kitabedir. Bu kitabede o dönemin bazı unvanlarının isimleri geçiyor; valinin ve unvanlarının isimleri yazılı. Ardından orada bir din adamının ismi ve bir çocuğun ismi yer almakta. Bu, bir çocuk mezarının taşı da olabilir, bir idarecinin görevlendirme ya da takdir belgesi niteliğinde de olabilir. Çünkü bu kitabe eksik, sadece bir kısmı okunabiliyor. Bu taşın daha devamı da vardır; o devamı şu anda elimizde mevcut değildir. Latince olan bu kitabe, Ulu Cami’nin kuzey kısmında, Şafiler bölümünün hemen bitişiğinde, yerden tahminen 2,5 metre yüksekliğinde olan bir eserdir.”
Yorumlar kapalı.